Jak wiadomo, sprawy spadkowe budzą w Klientach dużo emocji. Bardzo rzadko zdarza się, by pomiędzy spadkobiercami panowała zgoda co do dalszych losów przedmiotów wchodzących w skład masy spadkowej.

Warto nadmienić, iż sprawa spadkowa zwykle nie kończy się tylko na uzyskaniu stwierdzenia nabycia spadku czy sporządzenia notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Konieczne jest przeprowadzenie jeszcze działu spadku, o czym poniżej.

Dlaczego przeprowadzamy dział spadku?

 

Zarówno stwierdzenie nabycia spadku, jak i notarialne poświadczenie dziedziczenia  to instytucje pozwalające określić jaka część ułamkowa spadku przypada danemu spadkobiercy.

Każdy ze spadkobierców ma prawo rozporządzać swym udziałem, ale nie może czynić tego w przypadku konkretnego przedmiotu wchodzącego do masy spadkowej.

Sytuacja ta rodzi problemy wówczas, gdy każdy ze spadkobierców chce dostać przedmiot, np. otrzymaną w spadku nieruchomość na wyłączność. Dlatego też, w celu określenia, które przedmioty należące do spadku przypadną któremu spadkobiercy, winno się przeprowadzić dział spadku.

Sposoby przeprowadzenia działu spadku:

  • umowa zawarta przez wszystkich spadkobierców
  • orzeczenie sądowe

 

Umowny dział spadku

Przy umownym dziale spadku stronami są wszyscy spadkobiercy. Jeżeli którykolwiek z nich sprzedał udział w spadku – na jego miejsce wchodzi w tejże części nabywca.

Forma umowy jest określona tylko w sytuacji, gdy w skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość i wówczas wymagana jest forma aktu notarialnego. Natomiast jeżeli do spadku wchodzi przedsiębiorstwo wymaga się formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. W innych przypadkach forma umowy o dział spadku jest dowolna, najczęściej jednak pisemna.

Umowa o dział spadku wymaga jednomyślności spadkobierców, co jest bardzo trudne do osiągnięcia i zazwyczaj brak tej jednomyślności powoduje skierowanie sprawy do sądu.

Sądowy dział spadku

Sądowego działu spadku dokonuje się w sądzie rejonowym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

Jest to postępowanie nieprocesowe i może być rozpoczęte przez:

  • spadkobiercę,
  • nabywcę udziału w spadku,
  • wierzyciela spadkobiercy

Co do zasady sądowy dział spadku dotyczy całej masy spadkowej. Częściowego podziału można dokonać w wyjątkowych sytuacjach, gdy przedmiotem spadku jest np. przedsiębiorstwo.

Warto dodać, że z wnioskiem o sądowy dział spadku można wystąpić w każdym momencie, gdyż nie przewidziano tu terminu przedawnienia.

 Jak sąd dokonuje działu spadku?

Praktyka pokazuje, że spadkobiercy mają ogromny wpływ na to jak sąd podzieli spadek, o ile w pewnych kwestiach są zgodni. Jeżeli zgodzą się na konkretnie ustaloną wartość przedmiotu, sąd zaakceptuje wycenę, a jeśli nie – dokona jej sam albo z pomocą biegłego.

Sąd ustali jakie przedmioty wchodzą w skład spadku i ich wartość. Dokona w tym celu spisu inwentarza, który będzie podstawą podziału.

Stan majątku jest ustalany na podstawie chwili otwarcia spadku, a jego wartość, czyli ceny konkretnych przedmiotów z ich wartością w chwili orzekania.

Ponadto sąd może rozstrzygać także o zapisach zwykłych czy wzajemnych roszczeniach między współspadkobiercami.

Podział nieruchomości

Jeśli chodzi o nieruchomości wchodzące w skład masy spadkowej, to oczywiście mogą być one dzielone. W takiej sytuacji sąd za każdym razem występuje do gminy, by wskazała czy plan podziału jest zgodny z planem zagospodarowania przestrzennego albo z warunkami zabudowy. Wielkość utworzonych działek musi zgadzać się z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym. Podobnie będzie w przypadku, gdy podziałowi ma zostać poddany budynek – musi być on zgodny z prawem budowlanym.

Kancelaria Warszawa

tel: 22 831 04 45
fax: 22 887 04 41
kom: + 48 600 944 227
kom: + 48 603 062 616

[email protected]