Wykonanie zapisu

Osobą obciążoną wykonaniem zapisu jest spadkobierca. Może to być spadkobierca ustawowy bądź testamentowy. Warto podkreślić, iż w wyniku zapisu przedmioty nie przechodzą z automatu na zapisobiercę. Skutkiem zapisu jest bowiem powstanie roszczenia po stronie zapisobiercy, który może domagać się jego wykonania, również przed sądem.

Do zapisobiercy należy stosować takie same normy jak do spadkobiercy, a mianowicie:

• osoba, która nie dożyła spadku nie może być zapisobiercą
• osoba prawna nie może być zapisobiercą, jeśli nie istnieje w chwili otwarcia spadku
• dziecko poczęte, nieurodzone może być zapisobiercą, jeśli urodzi się żywe
• do zapisobiercy stosowane są te same reguły dotyczące niegodności, jak do spadkobiercy

Testator nie może w formie zapisu dysponować konkretnym przedmiotem, czyli „oznaczonym co do tożsamości”, jeżeli ten nie znalazł się w masie spadku w chwili jego śmierci, np. gdy sprzedał go przed zmianą testamentu bądź gdy został skradziony.

Osoba, na rzecz której ma być wykonany zapis powinna być w testamencie dokładnie wskazana. Może nią być dowolna osoba czy instytucja. Jeżeli zapis nie zostanie wykonany następuje obciążenie nim pozostałych spadkobierców proporcjonalnie do wielkości ich udziałów w masie spadkowej.

Ponadto zapis można uzależnić od spełnienia terminu bądź warunku, a spadkobierca może zobowiązać zapisobiercę do wykonania dalszego zapisu.

Zapisobierca z kolei może zrzec się wykonania zapisu w przeciwieństwie do odrzucenia spadku, w takiej sytuacji jego zstępni nie wchodzą na jego miejsce.

Zapisobierca ma prawo dochodzenia spełnienia świadczenia związanego z zapisem poprzez wytoczenie odpowiedniego powództwa o wykonanie zapisu. Obciążony zapisem odpowiada za jego wykonanie całym swoim majątkiem. Jest to zobowiązanie osobiste. Jeżeli nie dojdzie do wykonania lub wykonanie zobowiązania będzie nienależyte, to z obciążony zapisem może ponieść odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych, a obowiązek naprawienia szkody przechodzi na spadkobierców osoby zobowiązanej z zapisu.

Co do zasady, roszczenie o wykonanie zapisu jest wymagalne niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu, chyba że testator postanowił inaczej. W braku odmiennej woli jednak zapisobierca ma prawa do żądania wykonania zapisu niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu. Jednakże przepisy nie precyzują terminu „niezwłocznie”. Interpretacja uzależniona jest od oceny konkretnego stanu faktycznego oraz okoliczności towarzyszącym sprawie. Mimo wszystko, przyjmuje się, że definitywną chwilą powstania obowiązku spełnienia świadczenia przez zobowiązanego jest wezwanie go do wykonania zapisu.

Roszczenie z tytułu zapisu przedawnia się po pięciu latach od dnia wymagalności zapisu.

Kwestie spadkowe są zagadnieniami nieraz bardzo złożonymi dlatego też warto zastanowić się nad profesjonalnym pełnomocnikiem, który pomoże zyskać, a nie stracić. Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokata Mikołaja Snopczyńskiego i Radcy Prawnego Marii Snopczyńskiej.